Samen met Dinie Kleisen heb ik drie weken lang het blok Diaconaat van de Cursus Theologische Vorming Gemeenteleden verzorgd. De cursus werd gevolgd door een twintigtal studenten uit de regio, van Haaksbergen tot Hardenberg.
Tijdens de eerste avond hebben we ons verdiept in de bijbelse en historische achtergronden van het diaconaat. We onderzochten o.a. de kernwoorden 'diakonia', 'barmhartigheid' en 'gerechtigheid'. En kwamen zo uit bij een mooie definitie van diaconaat: Diaconaat is het handelen vanuit kerken en andere door het evangelie geïnspireerde groepen en bewegingen dat gericht is op het voorkomen, opheffen, verminderen , dan wel mee uithouden van met name sociaal-maatschappelijke nood van individuen en van groepen mensen en op het scheppen van rechtvaardige verhoudingen. Een zin die het waard is om woord voor woord geproefd te worden - en dat hebben we dan ook gedaan.
Tijdens de tweede avond hebben we nagedacht over inrichting van een diaconale gemeente in onze moderne tijd. We bekeken o.a. hoe de tekst van de kerkorde in recente beleidsnotities van Kerk-in-actie, wordt vertaald naar een heldere visie op het diaconaat in onze tijd:
- Diaconaat is de inzet van de geloofsgemeenschap voor barmhartigheid en gerechtigheid, voor vrede en heelheid van de schepping.
- Het sluit bondgenootschappen met mensen in de knel en is daarin trouw.
- Diaconaat roeit tegen de stroom in, gaat in tegen het recht van de sterkste.
- In het diaconale werk gaat het enerzijds om individuele hulpverlening en noodhulp. Anderzijds hoort samenlevingsopbouw en lobbywerk ook bij de diaconale taken. In combinatie kunnen beide werkwijzen elkaar versterken. Je geeft mensen immers niet alleen een vis maar liever een hengel of een boot met een net. Daarbij is het belangrijk dat zij toegang hebben tot het viswater.
- In het diaconale werk staat de eigen verantwoordelijkheid van mensen in de knel voorop. Zij moeten zoveel mogelijk het heft in eigen hand kunnen nemen.
Vervolgens zochten we naar mogelijkheden om het diaconaat van de gemeente een plaats te geven in de liturgie van de zondag. Een creatieve diaconie kan veel meer invulling aan de liturgie geven dan alleen de aankondiging van de collecte. In en rond het kyriegebed kunnen diakenen meehelpen de 'nood van de wereld' concreet te verwoorden. In de inzameling, verbonden met het 'gebed over de gaven', wordt onze actieve betrokkenheid bij de wereld om ons heen letterlijk op tafel gelegd, en wordt tegelijk zegen over die activiteiten gevraagd. Rondom de deling van brood en wijn hebben diakenen vanouds een belangrijke rol. Vervul die rol met verve! Bijvoorbeeld in het formuleren en uitspreken van de voorbeden van de gemeente!
We besluiten de tweede avond met een praktische oefening. Dinie Kleissen laat ons in een aantal meegebrachte 'cases' zien voor welke ingewikkelde keuzes diakenen in de praktijk kunnen komen te staan. Zichtbaar wordt ook hoe belangrijk enige financiële expertise is...
Vanavond, tijdens de derde avond, kijken we naar moderne werkvelden van het diaconaat. We denken met name na over diaconaat en globaliserende economie en diaconaat en milieu ('de aarde is geleend'). Bijvoorbeeld vanuit DISK wordt hard gewerkt aan deskundigheid in deze gebieden. Het is vaak ingewikkeld, omdat 'alles met alles samenhangt', maar we houden onszelf voor de gek als we denken dat we er niets aan kunnen doen.
Aansluitend bekijken we in close up de prachtige schilderijen van 'de meester van Alkmaar' over de zeven werken van barmhartigheid, waarbij tegelijk een keur van concrete actuele diaconale voorbeelden de revu passeert.
Tenslotte geeft Dinie Kleissen een overzicht van het actuele Werelddiakonaat. Samenvattend gaven de drie cursusavonden een mooi totaal-overzicht van het Diaconaat. Maar vooral werd duidelijk hoe belangrijk en inspirerend een levend diaconaat voor het geloof van de moderne gemeente kan zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten